Etap 4 rajdu dookoła Polski z Ustrzyk Górnych do Zakopanego odbył się w dniach 18-27.05.2018  i był 10-dniową imprezą rowerową turystyki kwalifikowanej o charakterze turystyczno-krajoznawczym.  W rajdzie wzięło udział 14 cyklistów z Kalisza i okolic, a także dwóch entuzjastów rajdów rowerowych z Ukrainy, którzy na co dzień mieszkają w Kijowie.

W 4 etapie Rajdu DOOKOŁA POLSKI udział wzięli: KUBIK Beata, KUBIK Bartłomiej, CZERNIAKOWSKA Ewa, ILCHISHYNA Ganna, LIUBUSHYN Dmytro, JANISZEWSKI Michał, SKŁODOWSKI Paweł, OLEK Tomasz, SPALENIAK Krzysztof, SPALENIAK Janusz, HARABASZ Damian, KEMPA Janek, MAZUR Konrad, OLEK Krzysztof

4 etap RDP to był wyjątkowy rajd. Przejechaliśmy prawie 600 km po bezwzględnie jednej z najpiękniejszej części Polski. Od Bieszczad poprzez Beskid Niski, Beskid Sądecki, Pieniny i Tatry. Dodatkowo objechaliśmy Pieniny po słowackiej części Pienińskiego Parku Narodowego, odbyliśmy spływ Dunajcem a także rejs statkiem po zalewie Czorsztyńskim.

Pogoda nam sprzyjała, przez cały czas było bardzo słonecznie i ciepło, z niewielkimi podmuchami wiatru. Tylko w jednym dniu zbliżając sie do Pienin na ostatnim 20 km odcinku lekko nas przemoczyło. Temperatura wręcz idealna do jazdy rowerem nawet biorąc pod uwagę ostrą jazdę pod gorę nie stwarzała większych problemów. To wręcz nie wiarygodne ale biorąc pod uwagę poprzedni bardzo usterkowy etap, tym razem nikt nie miał żadnej usterki, również nikt z nas nie złapał żadnej gumy.

Teren był głównie górzysty z podjazdami przekraczającymi 25%. Trasa była bardzo urozmaicona, pod względem krajobrazowym. Przepiękne panoramy bieszczadzkich połonin, wzgórz Beskidu Niskiego, pasmo Pienin z trzema Koronami a także urzekający widok Tatr, towarzyszyły nam przez cały VI etap. Suma podjazdów to ponad 15200 m i ok 10800 m zjazdów. W większości jechaliśmy po utwardzonych drogach, a tam gdzie się dało po ścieżkach rowerowych, unikając głównych dróg samochodowych.


Plan rajdu wyglądał następująco:

•    1 dzień - 18.05 piątek Kalisz - Ustrzyki Górne (przejazd busem)
•    2 dzień - 19.05 sobota USTRZYKI GÓRNE - KOMAŃCZA (ok. 90 km).
•    3 dzień - 20.09 niedziela KOMAŃCZA - KLIMKÓWKA (ok. 70 km).
•    4 dzień - 21.05 poniedziałek KLIMKÓWKA - KRYNICA ZDRÓJ (ok. 120 km).
•    5 dzień - 22.05 wtorek KRYNICA ZDRÓJ - PIWNICZNA ZDRÓJ (ok. 75 km).
•    6 dzień - 23.05 środa PIWNICZNA ZDRÓJ - KROŚCIENKO ZDRÓJ (ok. 65 km)
•    7 dzień - 24.05 czwartek KROŚCIENKO ZDRÓJ - KROŚCIENKO ZDRÓJ (ok.50 km).
•    8 dzień - 25.05 piątek KROŚ. N. DUNAJ. - BUKOWINA TATRZAŃSKA ( ok.60 km ).
•    9 dzień - 26.05 sobota BUKOWINA TATRZAŃSKA - ZAKOPANE ( ok.60 km)
•    10 dzień - 26.05 sobota/27.05 niedziela Zakopane - Kalisz (przejazd busem)

 

Najważniejsze zabytki i atrakcje przyrodniczo - turystyczne odwiedzone podczas rajdu:
•    Zachowawcza Hodowla Konia Huculskiego, Wołosate,
•    Przejazd fragmentem Wielkiej Pętli Bieszczadzkiej - Bieszczadzki Park Narodowy
•    Przełęcz Wyżniańska - Brzegi Górne
•    Pomnik - Ofiarom Gór i Ratownikom Niosącym im Pomoc - Przełęcz Wyżna/ widok na Połoninę Caryńską
•    Pomnik upamiętniający 25 rocznicę powstania Wojsk Ochrony Pogranicza - Wetlina
•    Parafia rzymskokatolicka pw. Miłosierdzia Bożego - Wetlina,
•    Galeria i pracownia Jadwigi Denisiuk "VERAIKON", Cisna
•    Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Stanisława Biskupa - Cisna
•    Bieszczadzka Kolejka Leśna, Majdan
•    Punkt Widokowy za Cisną na Bieszczady Zachodnie
•    Cerkiew św. Dymitra, Radoszyce (drewniana cerkiew greckokatolicka z 1868. Obecnie rzymskokatolicki kościół filialny pw. Matki Bożej Wspomożycielki)
•    Cudowne źródełko w Radoszycach
•    Przejście graniczne Polska-Słowacja/fragment transgranicznej trasy rowerowej Komańcza - Medzilaborce.
•    Cerkiew pw. Opieki Matki Bożej, (Cerkiew wzniesiono w latach 2008–2010, w miejscu wcześniejszej z 1802, spalonej 13 września 2006 (po niej została dzwonnica z 1834 i drewniane krzyże). Nową świątynię konsekrowano 14 października 2010 pod tym samym wezwaniem (Opieki Matki Bożej). Obecna cerkiew jest repliką poprzedniej (drewniana, w stylu łemkowskim). Posiada kolorowe kopuły. Dzwonnicę rozebrano i odbudowano.
•    Przejazd fragmentem transgranicznej trasy rowerowej Komańcza-Medzilaborce: Komańcza  - Czystogarb-  Wisłok Wielki.  
•    Kościół filialny pw. Dobrego Pasterza, Czystogarb
•    Cerkiew pw św Onufrego, Wisłok Wielki ( wzniesiona między 1850 a 1853. W 1948 przejęta przez kościół rzymskokatolicki. Świątynia włączona do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.)
•    Jaśliski Park Krajobrazowy oraz wschodnia część Parku Krajobrazowego "Beskidu Niskiego"
•    Pomnik poświęcony Św. Hubertowi, (
•    Kościół pw.św. Katarzyny Aleksandryjskiej z cudownym obrazem Matki Bożej Królowej Nieba i Ziemi,  Jaśliska (jedno z miejsc " Bieszczadzkimi i beskidzkimi śladami Karola Wojtyły")
•    Kapliczka na kopcu szwedzkim, Jaśliska
•    Cerkiew greckokatolicka św. Paraskewy, Daliowa (drewniana cerkiew greckokatolicka z 1933. Cerkiew reprezentuje ukraiński styl narodowy, została wzniesiona na planie krzyża. Po Akcji Wisła została przejęta przez miejscowy PGR i zamieniona na magazyn. Po 1989, dzięki pomocy finansowej Łemków z Ameryki, przeszła gruntowny remont i w 1995 została ponownie poświęcona)
•    Kościół pw. Narodzenia NMP i św. Wacława, Królik Polski
•    Zakład produkcji wód mineralnych, Rymanów-Zdrój, (Skarbem Rymanowa Zdroju są naturalne źródła wód leczniczych TYTUS, KLAUDIA i CELESTYNA, odkryte w 1876 roku.)
•    Źródło Anna, Źródło Krokusowe w Rymanowie Zdrój, Rymanów-Zdrój
•    Kapliczka św. Huberta, Rymanów-Zdrój
•    Pijalnia Wód Mineralnych, Rymanów-Zdrój
•    Park im Św. Jana Pawła II, Rymanów Zdrój
•    Grota Matki Bożej u podnóża Kalwarii/ Kaplica Grobu Pańskiego, Rymanów
•    Aleja Dębów Pamięci Pomordowanych Przez NKWD, Rymanów
•    Stacja kolejowa - Wróblik Szlachecki
•    Dawna greckokatolicka cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy. Wróblik Szlachecki
•    Kościół św. Małgorzaty, Targowiska
•    Międzynarodowe Centrum Edukacji Ekologicznej / Pałac Załuskich, Iwonicz-Zdrój,
•    Główny Szlak Beskidzki Imienia Kazimierza Sosnowskiego
•    Kościół Rzymskokatolicki Pw. Matki Bożej Uzdrowienia Chorych i św. Iwona, Iwonicz-Zdrój
•    Park Zdrojowy, Iwonicz-Zdrój
•    Pijalnia wód, Iwonicz-Zdrój,  
•    Ruiny Synagogi, Dukla
•    Muzeum Historyczne - Pałac w Dukli,
•    Klasztor oo. Bernardynów w Dukli z 1741 r. Dukla
•    Dolina Śmierci - Operacja dukielsko-preszowska - "czesko-słowackie Monte Cassino" Głojsce
•    Most linowy w Nowym Żmigrodzie, Nowy Żmigród
•    Karpacko-Galicyjski Szlak Naftowy -  Kryg - miejscowość otaczają wysokie kiwony i szyby naftowe przypominające o okresie gwałtownego rozwoju przemysłu naftowego. O przeszłości wsi przypominają ponadto figura św. Barbary oraz kościół parafialny pw. NMP Królowej Polski z witrażami ufundowanymi przez miejscowych nafciarzy.
•    Lampa naftowa - Kapliczka z 1573 przy ul. Węgierskiej– miejsce, w którym zapalono pierwszą na świecie uliczną lampę naftową
•    Muzeum dwory Karwacjanów i Gładyszów, Gorlice,
•    Bazylika Mniejsza Pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny XIV w, Gorlice
•    Ratusz w Gorlicach,
•    „Ławeczka Łukasiewicza” przy Ratuszu Miejskim, Gorlice
•    Muzeum Gorlickiego Kopalnictwa Naftowego – kopalnia „Magdalena , Gorlice,
•    Gorlicka Golgota, Gorlice
•    Przystanek Szymbark / Renesansowy kasztel szlachecki, Szymbark,
•    Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. R. Reinfussa, Szymbark
•    Kościół św. Michała Archanioła (1761) , Ropa
•    Zagroda Maziarska , Łosie
•    Cerkiew w Brunarach – zabytek UNESCO, Uście Gorlickie (Wzniesiona po 1616, kiedy. Współczesna cerkiew – w XVIII stuleciu. W 1831 została przebudowana i powiększona. Dawne prezbiterium połączono z nawą, dostawiając nowe, trójbocznie zamknięte, zaś całość pokryto nowym dachem. Po Akcji „Wisła” cerkiew została przejęta przez Kościół łaciński. Obecnie cerkiew jest użytkowana jako kościół katolic. parafii Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej)
•    Góra Parkowa, Krynica-Zdrój,  
•    Muzeum Nikifora , Krynica-Zdrój,  
•    Pomnik Adama Mickiewicza, Krynica-Zdrój,  
•    Pijalnia główna/ Stare Łazienki Mineralne, Krynica-Zdrój,   
•    Pijalnia Słotwinka, Krynica-Zdrój,  
•    Kopiec Kazimierza Pułaskiego, Krynica-Zdrój
•    Źródełko miłości. Krynica-Zdrój
•    Golgota Tylicz
•    Zdrój Główny (Tyliczanka) - Tylicz (W Tyliczu oraz w jego okolicy zlokalizowano 18 naturalnych źródeł wód mineralnych. Jednym z nich, a zarazem najstarszym i najbardziej znanym jest Zdrój Główny (Tyliczanka) wypływający na lewym brzegu Potoku Muszynka, nieopodal drogi prowadzącej do granicy polsko-słowackiej. Źródło wzmiankowane było już w 1753 roku. Jest to szczawa wodorowęglanowo-wapniowo-żelazista)
•    Mofeta Tylicz - Mofeta to chłodny wyziew wulkaniczny, z którego wydobywa się dwutlenek węgla. Dodatkowo gaz wydobywa się tutaj w wodzie powodując powstawanie bąbelków. naturalnie gazowana woda.
•    Rezerwat Hajnik, Muszyna
•    Dawna cerkiew p.w. św. Michała Archanioła w Dubne
•    Dawna cerkiew p.w. św.Dymitra - Leluchów
•    Granica Polska - Słowacja - Leluchów
•    Pijalnia sezonowa Wapienne, Muszyna
•    Pijalnia sezonowa Grunwald, Muszyna
•    Ogrody Biblijne, Muszyna,
•    Ruiny Zamku w Muszynie, Muszyna
•    Ogrody sensoryczne w Muszynie, Muszyna
•    Pijalnia Wody Antoni, Muszyna
•    Magiczny ogród - stawy rekreacyjne, Muszyna
•    Rozlewnia Wody Muszynianka, Muszyna,
•    Rezerwat przyrody Las Lipowy Obrożyska
•    Park Zdrojowy, Piwniczna-Zdrój
•    Park "U źródeł Św. Kingi"
•    Zamek Królewski - Ruiny zamku w Rytrze
•    Platforma Widokowa - Wola Krogulecka
•    Ołtarz Papieski, Stary Sącz
•    Baszta Klasztorna, Stary Sącz
•    Źródełko św. Kingi, Stary Sącz
•    Kościół Świętej Trójcy i św. Klary, Stary Sącz
•    Rynek w Starym Sączu, Stary Sącz (Brama Szeklerska (dar Węgier z okazji kanonizacji Św. Kingi) oraz stary budynek z tablicą upamiętniającą spotkanie króla Jana III Sobieskiego ze swoją ukochaną Marysieńką!)
•    Punkt widokowy - Miejska Góra, Stary Sącz
•    Łącko - historia śliwowicy Łąckiej / Tłocznia Maurer,
•    Spływ przełomem Dunajca: Sromowce/Kąty - Krościenko
•    Muzeum Pienińskiego PN, Krościenko nad Dunajcem
•    Schronisko PTTK Orlica Szczawnica, Szczawnica
•    Chata Pieniny, Lesnica, Słowacja (schronisko turystyczne w miejscowości Leśnica na Słowacji w Pieninach. Położone jest na wysokości 485 m, w dolnym biegu Leśnickiego Potoku u stóp Bystrzyka (704 m).
•    Kościół Rzymskokatolicki Pw. św. Michała, Lesnica, Słowacja (Najstarsza pisemna wzmianka o kościele znajduje się w kanonicznej wizytacji z 1700 r., w której napisane jest o tym, że już w roku 1630 istniał w Leśnicy kościoł św. Doroty. Do dzisiaj we wczesnobarokowym bocznym ołtarzu obecnego kościoła św. Michała znajduje się jej figurka. Przez pewien czas od roku 1749 Niżna Szczawnica była filią Lesnickiej parafii. W tym czasie rozpoczęła się budowa obecnego kościoła św. Michała Archanioła)
•    Przełęcz pod Tokarnią (słow. Lesnické sedlo), Wielki Lipnik, Słowacja
•    Kostol sv. Michala archanjela, Veľký Lipník, Słowacja
•    Monastic Museum, Červený Kláštor, Słowacja
•    Kładka Sromowce Niżne - Czerwony Klasztor
•    Schronisko PTTK Trzy Korony, Sromowce Niżne
•    Janosikowy skok, Lesnica, Słowacja (Zbójnicki Skok, dawniej przez flisaków nazywany też lijem – przewężenie Dunajca w Przełomie Pienińskim, w którym rzeka ma szerokość zaledwie 12 m, płynąc ciasnym skalnym wąwozem pomiędzy wapiennymi ścianami Facimiecha (tzw. Zbójeckie Skały) i Klasztornej Góry. Miejsce to nie jest widoczne z Drogi Pienińskiej poprowadzonej po prawej stronie Dunajca, gdyż zasłaniają je drzewa. W zwężeniu tym prąd przyspiesza, a głębokość rośnie – jak twierdzą flisacy – do 8 m. Flisacy przewożonym na tratwach turystom opowiadają, że w tym miejscu Janosik „uciekając przed hajdukami wysłanymi za nim przez pana na zamku w Niedzicy, przeskoczył Dunajec”. Pozostał po tym rzekomo na lewym cyplu rzeki ślad odciśniętych kierpców.
•    Elektrownia Wodna – Sromowce Wyżne
•    Zapora wodna na Zbiorniku Czorsztyńskim
•    Rejs widokowy statkiem Harnaś po Jeziorze
•    Zamek Dunajec w Niedzicy, Niedzica (Zamek Niedzicki, jak podaje legenda, był miejscem uwięzienia słynnego Janosika. Obecnie zwiedzać można rozległe lochy więzienne, wyposażone w wymyślne narzędzia tortur. Ciekawostką jest studnia licząca ponad 60 metrów głębokości, wykuta w skale na dziedzińcu zamku)
•    Ruiny Zamek w Czorsztynie, Czorsztyn (Zamek w Czorsztynie ufundowany został przez samego Kazimierza Wielkiego, przeżył wiele wieków świetności i rozkwitu, został jednak potem w znacznej mierze zniszczony w wyniku pożaru)
•    Spichlerz w Niedzicy, Niedzica
•    Piwnice winne, Frydman (Zostały wybudowane przez Andreasa Horvatha w 1820 roku i służyły jako magazyn wina, które leżakowało tu w ułożonych rzędami beczkach. Piwnice były wykorzystywane do 1905 roku. Łączna długość korytarzy, szerokich na 7 m i wysokich na 4 m, połączonych ze sobą licznymi przejściami, wynosi 600 metrów. Leżą one na dwóch kondygnacjach. Na sklepieniach korytarzy utworzyły się niewielkie stalaktyty. Wejść do nich można przez charakterystyczny ośmioboczny, murowany budynek zwieńczony gontową kopułą zwaną „burghauzem”)
•    Kościół Rzymskokatolicki pw. Św. Elżbiety, Trybsz
•    Przełom Białki, Nowa Biała ((Rezerwat obejmuje krótki przełom rzeki Białki, pomiędzy skałkami Kramnicą (688 m n.p.m., wysokość względna 65 m) na prawym brzegu i Obłazową (670 m n.p.m., wysokość względna 47 m) na lewym. Białka to jedna z najczystszych i najzimniejszych rzek w Polsce.)
•    Gliczarów Górny/Łosie – ŚCIANA BUKOWINA
•    Łysa Polana - przejście graniczne
•    Polana Zgorzelisko/(Wierch Zgorzelisko (1105 m) – szczyt na Pogórzu Bukowińskim będącym częścią Pogórza Spisko-Gubałowskiego. Sam wierzchołek i znajdująca się na grzbiecie Polana Zgorzelisko znajdują się poza obszarem parku tatrzańskiego)
•    Gminny Ośrodek Kultury, Poronin
•    Pomnik bł. Jana Pawła II. Poronin
•    Parafia rzymskokatolicka św. Marii Magdaleny, Poronin
•    Kościół Rzymskokatolicki Pw MB Fatimskie, Zakopane
•    Sanktuarium Najświętszej Rodziny, Zakopane
•    Kościół Na Pęksowym Brzyzku pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, Zakopane
•    Cmentarz na Pęksowym Brzyzku, Zakopane
•    Targowisko pod Gubałówką, Zakopane
•    Skocznia - Wielka Krokiew, Zakopane/Oficjalne zakończenie 4 ETAPU.




Najciekawsze wsie, miasta i dodatkowe miejsca odwiedzone podczas IV RDP

Ustrzyki Górne to osada turystów i leśników. Leżą "na końcu świata", w sercu Bieszczad, nad Potokiem Wołosatym.  Zabudowa wioski ciągnie się na długości około 4 km, właśnie nad Potokiem Wołosatym, a ulokowała się tutaj w XVI wieku, za sprawą rodziny Kmitów. W latach 50. i 60. XX wieku w Ustrzykach przebywał najsłynniejszy polski turysta - Karol Wojtyła, dziś Św. Jana Paweł II. W 1992 wybudowano tu Ośrodek Turystyczno-Rekolekcyjny im. Jana Pawła II. W okolicy znajdują najwyższe szczyty polskich Bieszczadów: Połonina Caryńska (1297 m), Wielka Rawka (1304 m) oraz Tarnica (1346 m).

Cisna to wieś, w samym sercu Bieszczad! Położona jest nad rzeką Solinką. Historią sięga aż XVI wieku, a swego czasu należała do ojca znamienitego pisarza - Aleksandra Fredry. Aleksander Fredro opisał Cisną w pamiętniku "Trzy po trzy". W czasie I wojny światowej wielokrotnie toczyły się tu bitwy. Cisna była trzykrotnie na linii frontu. Od listopada 1918 do stycznia 1919 r. Cisna była częścią tzw. Republiki Komańczańskiej. Od 1974 roku Cisna posiada status uzdrowiska.

Komańcza to wieś na pograniczu Beskidu Niskiego i Bieszczadów, od południa natomiast graniczy ze Słowacją. Komańcza ulokowała się w kotlinie potoku Osławica oraz Barbarka. Otaczają ją zalesione szczyty o wysokości około 700 m n.p.m. Tutaj rozpoczyna się bieszczadzki odcinek Głównego Szlaku Beskidzkiego. Na uboczu wsi znajduje się klasztor nazaretanek, który był miejscem internowania kardynała Stefana Wyszyńskiego. Najciekawszym zabytkiem jest Cerkiew Opieki Matki Bożej - cerkiew wybudowana w 1802 roku jako greckokatolicja, a od 1963 roku jest to cerkiew prawosławna.  

Jaśliska – wieś leży w Beskidzie Niskim nad rzeką Jasiołką przy ujściu potoku Bełcza. Jaśliska są dawnym obronnym miasteczkiem przygranicznym, które strzegło drogi na trasie z południa Europy. Miasto lokowane 28 stycznia 1366 roku przez króla Kazimierza Wielkiego na trakcie handlowym prowadzącym na Węgry. W 1419 podróżował tędy król Władysław Jagiełło z Węgier do Sanoka. Najciekawszym zabytkiem jest Kościół pw. św. Katarzyny – murowany, wybudowany w latach 1724–56 z inicjatywy ks. bp. Aleksandra Fredry, z cudowny obrazem Matki Bożej Królowej Nieba i Ziemi (Matka Boska Jaśliska), namalowany temperą na gruncie kredowym, na desce lipowej. Obraz ten, otaczany kultem i stanowiący cel pielgrzymek Słowaków i Łemków, został ukoronowany przez Jana Pawła II podczas mszy św. w Krośnie 10 czerwca 1997.

Rymanów-Zdrój – wieś uzdrowiskowa, leży nad rzeką Tabor. Odkrycie źródeł mineralnych (z dużą zawartością silne stężenie jodu i żelaza) 16 sierpnia 1876 dało początek dziejom Rymanowa-Zdroju. Miasto znane z rymanowskich wód leczniczych „Tytus”, „Klaudia” i „Celestyna”. Wśród kuracjuszy między innymi bywali tu arcyksiążę Albrecht, stryj cesarza Franciszka Józefa. Leczył się tutaj również Stanisław Wyspiański, a także kompozytor Ludomir Różycki. W księgach kuracjuszy odnotowane są nazwiska pisarzy: Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Kornela Makuszyńskiego, Janusza Meissnera, Hanka Ordonówna, Zula Pogorzelska, Adolf Dymsza, Mieczysław Fogg i inni.

Rymanów – prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1376 roku położone było w XVI wieku w województwie ruskim. Rymanów położony jest w Beskidzie Niskim oraz na terenie Dołów Jasielsko-Sanockich. Przez miasto przepływa rzeka Tabor (która w dolnym biegu nosi nazwę Morwawa (Morawa).  Począwszy od XVI wieku miasto posiadało stale rosnącą populację Żydów. W XVII wieku została wybudowana lokalna synagoga Bejt-ha-kneset. W 1765 r. Żydzi stanowili już blisko połowę mieszkańców miasta. W Rymanowie urodził się również Isidor Isaac Rabi laureat nagrody Nobla. Jadąc po drodze cały czas mamy okazję podziwiać wspaniałe panoramy Pogórza Strzyżowskiego, Pogórza Bukowskiego i Wzgórz Rymanowskich. Patrząc przed siebie widzimy cel naszej wycieczki. Niewysokie zalesione wzgórze to góra Kalwaria (416 m n.p.m, z którą wiąże się legenda powstania rymanowskiej drogi krzyżowej. Ciekawym miejscem jest Kaplica Grobu Pańskiego wybudowana tam w 1745 r. jako wotum dziękczynne za powrót do zdrowia wojewody Ossolińskiego.
Wróblik Szlacecki - Wieś wzmiankowana w 1494 r. pod nazwą Targowska. Zamieszkiwana przez Łemków. W latach 80. XIX wieku po wybudowaniu linii kolejowej we wsi zlokalizowana została stacja kolejowa o nazwie Rymanów. Była ona stacją załadunkową ropy naftowej z pobliskich kopalń. Powstałe zbiorniki na ropę naftową były w lutym 1944 r. obiektem akcji dywersyjnej iwonickiej AK. np. 28 lutego 1944 r. - został wysadzony zbiornik z 270 tonami ropy naftowej na stacji PKP Rymanów-Wróblik Szlachecki. Po II wojnie światowej Łemków wysiedlono do ZSRR
Iwonicz-Zdrój to jedno z najstarszych polskich uzdrowisk znane od 1578. Miasto położone w Beskidzie Niskim, w dolinie Iwonickiego Potoku, na wysokości 410 m n.p.m. Na terenie miasta znajdują się liczne źródła lecznicze, a także odwierty solanek jodobromowych są także wody siarczkowe. Iwonicz-Zdrój jest dużym ośrodkiem lecznictwa uzdrowiskowego i sanatoryjnego. Leczy się tu choroby narządów ruchu, układu trawiennego, reumatologiczne, dróg oddechowych, kobiece, układu nerwowego, skóry, osteoporozę i otyłość.
Dukla - miasto położone wśród wzniesień Beskidu Dukielskiego, nad rzeką Jasiołką, będącą dopływem Wisłoki. Na wysokości 335-356 m n.p.m.. Na południe od Dukli znajdują się dwa okazałe masywy górskie. Ku południowemu wschodowi jest to o charakterystycznej trójgarbnej sylwetce Cergowa (716 m n.p.m.), a ku południowemu zachodowi Chyrowa (695 m n.p.m.).  Najstarsza wzmianka o Dukli pochodzi z 1366 r (za króla Kazimierza Wielkiego. Prawa miejskie otrzymała w 1380 roku. Miasto zostało założone na "trakcie węgierskim", wiodącym z północy na południe Europy. W czasie I i II wojny światowej toczyły się tu zaciekłe walki. Największe straty poniosło miasto we wrzesniu1944 roku, kiedy znalazło się w centrum ogromnej bitwy o Przełęcz Dukielską. W wyniku walk frontowych we wrześniu 1944 roku miasto zostało w 90% zniszczone. Bezpośrednio przed kanonizacją świętego w r. 1997 w Dukli przebywał Ojciec Święty Jan Paweł II. Wydarzenie to upamiętnia pomnik u stóp klasztoru OO. Bernardynów. Najważniejsze zabytki - Zespół pałacowy (Pierwszy zamek wzniósł po 1540 roku), Kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny z 1764 r., rokokowy. We wnętrzach kościoła zaskakują lustra i rokokowe rzeźby. W prawej kaplicy znajduje się jeden z najcenniejszych zabytków Dukli – nagrobek z czarnego marmuru Marii Amalii z Brühlów Mniszchowej z rzeźbą rokokową przedstawiającą zmarłą w stroju dworskim na sarkofagu, z 1773 r. dłuta Jana Obrockiego ze Lwowa. Kościół i klasztor bernardynów z 1731 r. Obecny kościół pw. św. Jana z Dukli zbudowany został w latach 1761–1764, a w nim w bocznej kapliczce rzeźbiona srebrzysta trumna Jana z Dukli. Na ścianach obrazy z życia tego świętego. Przed Klasztorem, przy głównej trasie; Krzyż Pojednania – dar Dukielszczyzny dla upamiętnienia wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Dukli oraz figura Świętego Jana z Dukli kanonizowanego przez Papieża podczas wizyty na Podkarpaciu w czerwcu 1997 roku. Ruiny browaru z lat 1750–1799 za parkowym murem, nad brzegiem Jasiołki. Miasto Dukla znane było z handlu winem, o czym świadczą piwnice w Rynku – dawne składy win.

Dolina Śmierci - Operacja dukielsko-preszowska - "czesko-słowackie Monte Cassino" Największa w Polsce operacja górska podczas II wojny światowej. Najkrwawsze wzgórze dla żołnierzy SŁOWACKICH w Dolinie Śmierci. Straty po obu stronach są ciężkie do oszacowania, według różnych źródeł straty sowieckie podaje się na od ok. 80 000 do nawet 130 000, ponadto korpus czechosłowacki stracił ok. 6 500 żołnierzy, a po drugiej stronie straty Niemiec i Węgier szacuje się od ok. 50 000 do ponad 70 000. Dzisiaj historycy sprzeczają się nad zasadnością tak dużych strat szczególnie po stronie radzieckiej. Pojawiają się głosy, iż operacja ta specjalnie była prowadzona dosyć mozolnie aby w zamyśle Stalina wykrwawić w jak największej mierze własną 38 armię, która w większości brała swoich rekrutów z zachodniej Ukrainy, które to ziemie Stalin uważał za „niepewne politycznie”, toteż oprócz otwarcia sobie drogi na Słowację, pozbycie się tzw. „elementu reakcyjnego”  mogło by być dla niego korzystne. Inni natomiast twierdzą, iż natarcie nie rozwijało się pomyślnie, głównie przez niekompetencję dowódców na szczeblu dywizji i korpusów oraz przez fakt, iż Niemcy zdążyli podciągnąć znaczne posiłki. Operacja dukielsko-preszowska odegrała też niebagatelną rolę w historii naszych południowych sąsiadów: Czechów i Słowaków. Męstwo i ofiara I Korpusu Czechosłowackiego oraz chęć niesienia przez tych żołnierzy pomocy walczącym powstańcom słowackim, pomimo wszystkich uwarunkowań politycznych spowodowała, iż wydarzenie to zapisało się w tradycji tych narodów niezwykle chwalebnie i ma dla nich niemal takie znaczenie symboliczne, jak dla nas Polaków walki II Korpusu Polskiego o Monte Cassino, a pamiątki po tych wydarzeniach po dziś dzień rozsiane są po północnej Słowacji.

Gorlice leżą w dolinie Ropy i jej dopływu Sękówki, na północnej granicy Beskidu Niskiego. Przyległą zachodnią część Beskidu Niskiego powszechnie nazywa się Beskidem Gorlickim. Najwyższy szczyt Gorlic stanowi wzgórze Musiałówka (379 m n.p.m.). W XIX w. region gorlicki stał się kolebką przemysłu naftowego. W latach 1853–1858 pracownię miał Ignacy Łukasiewicz, farmaceuta, konstruktor lampy naftowej, ojciec przemysłu naftowego.

Szymbark leży w północno-zachodniej części Beskidu Niskiego, zwanej Górami Grybowskimi. Położony jest w dolinie Ropy, pomiędzy masywami Suchego Wierchu (652 m n.p.m.) i Bartniej Góry (632 m n.p.m.) na południu oraz rozległym masywem Maślanej Góry (753 m n.p.m.) na północy. W okresie saskiej kolonizacji Podkarpacia wieś nosiła początkowo nazwę niemiecką Schönberg (Piękna Góra) – z czasem spolszczoną na Szymbark. Szymbark w czasach średniowiecza był rezydencją obronną polskiego rodu rycerskiego Gładyszów h. Gryf. Najcenniejsyzm yabztkiem który przetrwal=ł do dnia dzisiejszego jest Dwór obronny w Szymbarku postawiony w 1540 roku, stanowił centrum władzy rodu polskich rycerzy Gładyszów tzw. "dominium Ropa" z którego zarządzali pobliskimi terenami klucza Gorlickiego.

Krynica-Zdrój (do 2002 Krynica, zwyczajowo Krynica Górska). Miasto położone jest w Beskidzie Sądeckim, w dolinie potoku Kryniczanka i jego dopływów. Krynicę otaczają wzgórza Góry Parkowej (742 m n.p.m.), Krzyżowej, Jasiennika. Wieś założona w 1547 r. przez Danka z Miastka (obecnie Tylicz) jako Krzenycze. W 1909 r. do Krynicy ze Lwowa przyjeżdża geolog Rudolf Zuber, który stał się kolejną ikoną Krynicy. W wyniku głębokich na 810 m wierceń odkrył wodę, jedną z najsilniejszych w Europie szczaw alkaicznych, zwaną od jego nazwiska Wodą Zuber. Późnij z nowych szybów ujęto źródła „Jan” i „Słotwinka”. Za rzeczywistą datę powstania krynickiego uzdrowiska należy uznać 1807 r., kiedy to dr Jan Nennel został mianowany pierwszym lekarzem uzdrowiskowym. Lekarz dr Józef Dietl, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, zaczął propagować krynickie wody wśród lekarzy i społeczeństwa.
Najstarszym budynkiem w Krynicy jest pijalnia „Słotwinka” z 1806 r. Obok Pijalni Głównej stoi muszla koncertowa z okresu międzywojennego. W muszli wmurowana tablica pamiątkowa ku czci związanego z Krynicą Jana Kiepury. W Krynicy-Zdroju i jej najbliższej okolicy jest wytyczony Szlak Cerkwi Łemkowskich poświęcony budownictwu sakralnemu tych okolic, w przeszłości zamieszkanych głównie przez Łemków. W Krynicy bywali  m.in.: Józef Piłsudski, Jan Matejko, Artur Grottger, Henryk Sienkiewicz, Józef Ignacy Kraszewski, Ludwik Solski, Helena Modrzejewska, Władysław Reymont, Julian Tuwim, Konstanty Ildefons Gałczyński i Jan Kiepura a takze obcokrajowcy: królowa Holandii Juliana, Valdas Adamkus, Václav Havel, Wiktor Janukowycz. Miasto jest jednym z największych polskich ośrodków sportów zimowych. Narciarstwo uprawiać można na stokach w Krynicy-Słotwinach i na Jaworzynie (1114 m n.p.m.). Blisko jest też ośrodek Dwie Doliny Muszyna – Wierchomla, gdzie mieści się najdłuższy w Polsce wyciąg krzesełkowy.

Tylicz - położony jest 6 km na wschód od Krynicy, u zbiegu rzeki Muszynka (Tyliczanka) i uchodzącego do niej potoku Mochnaczka. Znajduje się na granicy dwóch mezoregionów: Beskidu Sądeckiego i Beskidu Niskiego. W miejscowości znajdują się źródła i odwierty wód mineralnych typu szczawa. Ponadto w miejscowości występują ekshalacje dwutlenku węgla Mofeta Tylicz.

Muszyna położona jest w dolinie rzeki Poprad i dwóch jej dopływów: potoków Szczawnik i Muszynka, na wysokości około 450 m n.p.m. Główna część miejscowości znajduje się na prawym brzegu Popradu, niewielka część zwana Zapopradziem. Powstanie i rozwój Muszyny związane są z pobliskim pograniczem oraz z przebiegającym wzdłuż doliny Popradu starym szlakiem handlowym zwanym „węgierskim”. Pierwszą wzmiankę o tej osadzie spotykamy w akcie nadania z 1209 roku. Muszyna prawa miejskie otrzymała w 1356 od Kazimierza Wielkiego. W latach 20. XX w. Muszyna w wyniku starań burmistrza Antoniego Jurczaka i dr Seweryna Mściwujewskiego stała się uzdrowiskiem. W 1932 dokonano odwiertu dwóch pierwszych źródeł mineralnych Antoni (imię burmistrza Jurczaka) i Wanda (imię żony dr. Mściwujewskiego).  Zasoby leczniczych wód mineralnych są głównym bogactwem Muszyny. Zawierają niezbędne człowiekowi biopierwiastki jak magnez, wapń, sód, potas, żelazo, selen czy lit. wspomagające leczenia chorób układu oddechowego i przewodu pokarmowego.

Piwniczna Zdrój leży nad rzeką Poprad. Najwyższe szczyty w obrębie miasta: Eliaszówka 1024 m, Niemcowa 963 m, Granica 715 m. Królewskie Wolne Miasto Piwniczna zostało założone w Dolinie Popradu na tzw. surowym korzeniu na mocy dekretu króla Kazimierza III Wielkiego w 1348 r., w ramach polityki obronności kraju zakładającej lokowanie osad wzdłuż ówczesnych granic Polski. Piwniczna, z racji swego położenia, miała także wspomagać dochody królewskiego skarbca. Występują tu naturalne lecznicze wody mineralne, znane jako „kwaśne wody”. Są to wody wodorowęglanowo-magnezowo-wapniowo-żelaziste. Działają korzystnie w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, nieżycie żołądka i stanach zapalnych jelit. Wspomagają też leczenie cukrzycy i stanów zapalnych trzustki.

Stary Sącz to jedno z najstarszych miast w Polsce, prawa miejskie zyskało już w XIII wieku. Pierwsza wzmianka o Starym Sączu pochodzi z 1257 roku, kiedy książę Bolesław Wstydliwy nadał księżniczce węgierskiej Kindze ziemię sądecką. Stary Sącz leży u stóp malowniczego Beskidu Sądeckiego, w widłach rzek Dunajca i Popradu, na starym Szlaku Bursztynowym.  Stary Sącz ze względu na piękną zabudowę, sięgającą czasów średniowiecza, uznano za rezerwat urbanistyczny. Najciekawsze  zabytki to: Rynek - który zabudową nawiązuje do średniowiecza, z ocalałym XVII-wiecznym domem mieszczańskim nazywanym "Domem na Dołkach", który dziś mieści muzeum regionalne. Klasztor Klarysek, Pl. Świętej Kingi - klasztor założyła w 1280 roku księżna węgierska Kinga, klasztor funkcjonuje do dziś, przy kościele istnieje zabytkowy, gotycki kościół Św. Trójcy z barokowymi polichromiami i cenną XVII-wieczną amboną; Brama Szeklerska, - drewniana brama stoi pod klasztorem, jest to dar Węgier z okazji kanonizacji Św. Kingi; Źródełko Św. Kingi oraz Ołtarz Papieski, ul. Papieska - ołtarz zbudowany w 1999 roku z okazji wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Starym Sączu.
 
Łącko – wieś leży u ujścia potoku Czarna Woda do Dunajca (nad jego lewym brzegiem). Do roku 1772 własność klasztoru Klarysek w Starym Sączu, następnie dobra kameralne rządu austriackiego w prowincji Galicja. Łącko oraz cała gmina Łącko znana jest z sadów jabłkowych oraz lokalnej śliwowicy. Największą imprezą folklorystyczną jest „Święto Kwitnącej Jabłoni”, które posiada bodaj najdłuższą tradycję w tej części Polski. Po raz pierwszy odbyło się w 1947 roku.

Krościenko nad Dunajcem  - Krościenko leży przy starym szlaku handlowym z Sącza do kotliny nowotarskiej. Jest doskonałą bazą wypadową w Pieniny, Gorce i Beskid Sądecki. Prawdopodobnie już na przełomie XII i XIII w. istniała tu osada służebna Zamku Pienińskiego. W 1348 roku Kazimierz Wielki który lokował na prawie magdeburskim miasto noszące przez pierwsze lata nazwę „Crosno” Od początku swego powstania Krościenko stało się ważnym ośrodkiem, przez które przebiegał słynny trakt Via Regia, którym z północy na południe przemierzały orszaki królewskie i karawany kupców. Tędy też w pogoni za świętą Kingą, podążały tatarskie czambuły. Święta Kinga, schroniła się na zamku pienińskim. Na pamiątkę zaś owej bytności księżnej krakowskiej w Pieninach, obwołano Kunegundę patronką Pienin i Krościenka. W 1934 roku władze państwowe uznały Krościenko za uzdrowisko. Do kuracji używano wody z dwóch źródeł „Stefan” i „Michalina”. Niedawno wybudowano na rynku stylową studnię, do której podłączono wodę źródlaną „Ziemróźkę”, wypływającą w Pieninach.  W 1932 r. powstaje tu pierwszy w Polsce park narodowy, a zarazem pierwszy w Europie pograniczny park narodowy.

Pieniński Park Narodowy  to jeden z 23 parków narodowych na terenie Polski, utworzony 1 czerwca 1932 r. jako pierwszy park narodowy w Polsce. Pieniński Park Narodowy zajmuje najcenniejsze pod względem krajobrazowym i przyrodniczym obszary Pienin Właściwych: Masyw Trzech Koron, Pieniny Czorsztyńskie, Pieninki, Przełom Dunajca. Łącznie ma powierzchnię 2346 hektarów.Pieniny tworzą wyodrębnione pasmo górskie o długości około 35 kilometrów i szerokości do 6 kilometrów podzielone przełomami Dunajca na 3 części: Pieniny Spiskie między Dursztynem a Niedzicą z najwyższą kulminacją Żaru (883 m n.p.m.), Pieniny Właściwe leżące między Czorsztynem a Szczawnicą, ze szczytem Okrąglicy (982 m. n.p.m.) w masywie Trzech Koron oraz Małe Pieniny rozciągające się między Dunajcem na wysokości Szczawnicy a przełęczą Rozdziele na wschodzie. Najwyższą kulminacją tej części pasma jest Wysoka (1050 m n.p.m.). Najpopularniejsze szlaki prowadzą na Trzy Korony (982 m n.p.m.) i Sokolicę (747 m n.p.m.). Największą atrakcją jest jednak spływ Dunajcem, jednym z najpiękniejszych w Europie przełomów rzecznych. Spływ rozpoczyna się w miejscowości Kąty, a kończy w Szczawnicy lub w Krościenku. Długość spływu wynosi ok 23 km. Odcinek Dunajca zwany "zbójnickim skokiem" wywodzi się od legendy Janosika więzionego w lochach zamku w Niedzicy.

Czerwony Klasztor - kompleks klasztorny na Słowacji w miejscowości Czerwony Klasztor nad Dunajcem, na pograniczu Pienin i Magury Spiskiej. Został ufundowany w 1319 przez węgierskiego magnata Kokosza Berzewiczego. Fundacja ta była częścią kary, jaką miał on ponieść za zabicie Chyderka z rodu Györgów (za karę miał ufundować 6 klasztorów oraz zamówić w nich 4 tys. mszy). Budowę klasztoru rozpoczęto w 1330, była ona również wspierana przez polskich królów: Kazimierza Wielkiego i królową Jadwigę, nazywano go nawet Klasztorem Lechnickim. Najbardziej znanym mnichem z Czerwonego Klasztoru był mnich Cyprian (Franz Ignatz Jäschke). W klasztorze pełnił obowiązki lekarza, cyrulika i aptekarza. Był też znany jako botanik, skatalogował  i opisał blisko 300 gatunków roślin rosnących w Pieninach, zbierał też rośliny w Tatrach, m.in. w Dolinie Kieżmarskiej.Znany też jest pod przydomkiem Latający Mnich, według opowieści miał na własnoręcznie skonstruowanej lotni zlecieć ze szczytu Trzech Koron na dziedziniec Czerwonego Klasztoru lub, jak głosi inna legenda, przelecieć nad Morskim Okiem, gdzie został zamieniony w skalny głaz, nazywany do tej pory Mnichem.

Czorsztyn – wieś położona jest na wschodnim skraju Kotliny Orawsko-Nowotarskiej, na pograniczu Pienin i Gorców nad Zbiornikiem Czorsztyńskim. Obecny Czorsztyn był do momentu powstania zbiornika retencyjnego znany jako Czorsztyn Nadzamcze. W roku 1246 właścicielem zamku w Czorsztynie był Piotr Wydżga, szlachcic ziemi krakowskiej herbu Janina, następnie krzyżowiec, był on również właścicielem zamku Rytra, Łącka oraz zamku Lemiasz. W okresie panowania króla Kazimierza III Wielkiego zamek ten został obwarowany murami. Od XV wieku starostwo (m.in. własność Zawiszy Czarnego).
Poronin - Pierwsze wzmianki o Poroninie pochodzą z roku 1624, ale nazwa Poronin, choć w odniesieniu do rzeki, pojawia się już w 1254. Przypuszcza się, iż teren dzisiejszego centrum gminy był we wczesnym średniowieczu wielką polaną wypasową, przysiółkiem Białego Dunajca, o nazwie Bańkówki (vel: Wańkówki). Około 1620 Poronin stał się odrębną wsią. W 1806 wybudowano tu kaplicę, a w 1833 utworzono samodzielną parafię z kościołem. Bywali tu wielcy Polacy, jak: Jan Matejko, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Leon Wyczółkowski, Jan Kasprowicz, Władysław Orkan, Leopold Staff. W latach 1913-1914 w zajeździe Pawła Guta Mostowego bywał, mieszkający w pobliskim Białym Dunajcu - Włodzimierz Ilicz Lenin. W 1947 w budynku karczmy Gutów-Mostowych utworzono Muzeum Lenina a na przyległym placu postawiono jego pomnik. W 1970 organizacja Ruch planowała podpalenie muzeum jako protest przeciwko obchodom 100-lecia urodzin Lenina. Muzeum zlikwidowano w 1990, a pomnik obalono. Obecnie w tym budynku mieści się Gminny Ośrodek Kultury.

Ząb - wieś leżąca na Pogórzu Gubałowskim. Jedna z najwyżej położonych miejscowości w Polsce: średnia wysokość najwyżej położonych części osiedli Zębu wynosi 1013 m n.p.m. Od strony południowej graniczy z Zakopanem, od północnej z Bustrykiem.  W Zębie urodzili się znani narciarze Józef Łuszczek i Stanisław Bobak, wychował się tutaj mistrz świata, trzykrotny mistrz olimpijski i dwukrotny zwycięzca Turnieju Czterech Skoczni w skokach narciarskich Kamil Stoch. W miejscowości urodził się Franciszek Łukaszczyk – pionier polskiego radiolecznictwa. W Zębie mieszkał również kompozytor Henryk Mikołaj Górecki.

Zakopane - położone jest u stóp Tatr, w Rowie Podtatrzańskim (Kotlina Zakopiańska), nad kilkoma potokami, których wody ostatecznie wpadają do rzeki Zakopianka dopływu Białego Dunajca. Jest najwyżej położonym miastem Polski. W granicach administracyjnych miasta znajduje się część Tatr (z najwyższym punktem jakim jest wierzchołek Świnicy – 2301 m n.p.m.). Pomijając tereny TPN, miasto leży na wysokości 750–1126 m n.p.m, a część właściwa - zabudowana, do około 900 m n.p.m. Centralny punkt Zakopanego – skrzyżowanie ul. Krupówki i Kościuszki znajduje się na wysokości 838 m n.p.m. Na północy rozciąga się pasmo Gubałówki, a na południu nad miastem góruje Giewont. Pierwszy przywilej osadniczy wydał podobno Stefan Batory w 1578 r. W 1676 r. wieś liczyła 43 mieszkańców (wraz z Olczą i Poroninem). Pierwotnie osada należała do króla, później do cesarsko-królewskiego skarbu austriackiego. W 1824 r. Zakopane wraz z częścią Tatr zostało sprzedane węgierskiej rodzinie Homolacsów. W XVIII wieku w Kuźnicach zbudowano hutę żelaza (w XIX wieku był to największy zakład metalurgiczny w Galicji). Rozkwit Zakopanego rozpoczął się w drugiej połowie XIX w., kiedy to właściwości klimatyczne Zakopanego zaczął popularyzować Tytus Chałubiński. W 1876 r. Towarzystwo Tatrzańskie otworzyło w Zakopanem szkołę snycerską (szkoła sztuk pięknych). W 1886 r. zostało oficjalnie uznane za uzdrowisko. Do najsławniejszych zabytków zaliczane są: barokowy drewniany kościółek obok Cmentarza Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku;

Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem, powstał w połowie XIX wieku. Nazwa cmentarza pochodzi od nazwiska darczyńcy ziemi, na której jest zlokalizowany, Jana Pęksy. Pęksowy Brzyzek jest miejscem szczególnym w historii Zakopanego. Jest śladem istnienia tych, którzy jak Tytus Chałubiński kreowali rzeczywistość miasta i tych, którzy tworzyli jego legendę, jak Sabała, czy słynny skoczek narciarski i kurier tatrzański Stanisław Marusarz. Prawie każdy, kto zapisał się w dziejach miasta i Tatr znalazł tu swoje miejsce. Na Pęksowym Brzyzku znajduje się około 500 grobów, w tym 250 osób zasłużonych.  Przy wejściu, z prawej strony, znajduje się symboliczny grób Witkacego, razem z mogiłą jego matki. Nieco dalej pochowany jest Stanisław Marusarz (z żoną lreną), Helena Marusarzówna i Kornel Makuszyński. Naprzeciw, po drugiej stronie alejki, znalazł swoje miejsce grób Władysława Orkana, z jego lewej strony spoczęły prochy Kazimierza Przerwy-Tetmajera, z prawej zaś Tytusa Chałubińskiego, a w drugim rzędzie Sabały i Stanisława Witkiewicza. W głębi cmentarza, znajdują się nagrobki Karola Stryjeńskiego, Antoniego Kenara, Jana Długosza, Antoniego Rząsy (którego dłuta jest pomnik na mogile Antoniego Kenara), Władysława Hasiora, Zofii i Witolda Paryskich. Przy bramie – grobowiec rodziny Chramców, mogiła ks. Józefa Stolarczyka, a nieco dalej Beaty Obertyńskiej. Przed cmentarzem po lewej stronie od wejścia znajduje się zabytkowy kościółek pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, najstarszy drewniany kościół w Zakopanem, powstały w latach 1847–1852. Wystrój wnętrza tworzą obrazy ludowe oraz drewniane figurki pochodzące z połowy XIX wieku. Na ołtarzu replika częstochowskiej ikony Czarnej Madonny.

Kościół Świętej Rodziny w Zakopanem - Fundamenty pod ten kościół położył w 1877 ks. Józef Stolarczyk. Świątynię wznoszono powoli i mozolnie z górskiego, twardego kamienia w latach 1879 - 1896, dzięki ofiarności parafian i właściciela dóbr zakopiańskich hrabiego Władysława Zamoyskiego. Projekt Kościoła w stylu neoromańskim wykonał architekt Józef Pius Dziekoński. Świątynia jest dwunawową bazyliką z transeptem, wieżą z dwoma wieżyczkami schodowymi od strony zachodniej oraz trzema kaplicami. Nowy kościół parafialny pod wezwaniem Świętej Rodziny został konsekrowany 16 września 1899 r. przez biskupa krakowskiego Jana Puzynę. Kościół zbudowany jest w stylu neoromańskim. Wnętrze natomiast jest mieszanką stylów neoromańskiego, stylu zakopiańskiego Stanisława Witkiewicza, oraz tzw. sposobu zakopiańskiego

Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej na zakopiańskich Krzeptówkach – rzymskokatolickie sanktuarium maryjne w Polsce, wybudowane jako votum za ocalenie życia papieża Jana Pawła II po zamachu z 13 maja 1981. Mieści się przy ul. Krzeptówki. Jego głównym elementem jest kościół pw. Matki Bożej Fatimskiej wzniesiony w latach 1987–1992. Świątynia została konsekrowana przez Jana Pawła II 7 czerwca 1997 w czasie VI pielgrzymki do Polski. Na szczycie dzwonnicy zawieszono dzwon ofiarowany przez Jana Pawła II. W fundamenty kościoła wmurowano różaniec ofiarowany przez Papieża oraz zdjęcie Ojca Świętego. Pod każdą cegłą kładzioną na fundamentach zamurowano Cudowny Medalik. Obok kościoła znajduje się istniejąca od lat 50. XX wieku kaplica. W niej umieszczona została figura Matki Bożej Fatimskiej przekazana przez prymasa Polski kard. Stefana Wyszyńskiego, a ofiarowana przez biskupa z Fatimy. 21 października 1987 została ona ukoronowana przez papieża Jana Pawła II na placu św. Piotra w Rzymie.

Wielka Krokiew im. Stanisława Marusarza – Największa naturalna skocznia narciarska w Polsce o punkcie konstrukcyjnym K125 i rozmiarze HS140. Od 1989 nosi imię Stanisława Marusarza (w latach 1932–1989 jej patronem był Karol Stryjeński). Otwarta 22 marca 1925. W latach 2016–2017 skocznia przeszła rozbudowę. Po przebudowie punkt konstrukcyjny wynosi 125 metrów, a rozmiar skoczni – 140 metrów. Obecnie trybuny i okolice Wielkiej Krokwi mogą pomieścić ok. 40 tysięcy osób. Oficjalny rekord skoczni wynosi 141,5 m i należy do Kamila Stocha. ustanowiony w styczniu 2018 roku podczas drużynowego konkursu Pucharu Świata.

***

Rajd DOOKOŁA POLSKI - KTK Cyklista Kalisz to rajd turystyczno-krajoznawczy podzielony na kilka etapów i rozłożony na lata 2016-2019. I etap z Świnoujścia przez Hel i do Gdańska odbył się wiosną 2016r.  W  2017 odbyły sie 2 etapy - pierwszy na wiosnę z Krynicy Morskiej do Białowieży i drugi jesień 2017 z Białowieży do Ustrzyk Górnych. Teraz z maju 2018 odbył IV etap z Ustrzyk Górnych do Zakopanego a w sierpniu 2018 planowany jest etap V z Zakopanego do Szklarskiej Poręby. Ostatni etap z Szklarskiej Poręby - Świnoujście planowany jest w na przełomie maja i czerwca  2019r. Razem rajd DOOKOŁA POLSKI to ok 4000 km.


Relację przygotował:
Krzysztof Olek
Komandor Rajdu DOOKOŁA POLSKI